%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87%20%D9%81%DB%8C%D9%88%D8%B2%20%D9%87%D8%A7%20-%20%D9%86%D8%B5%D8%A8%20%D9%88%20%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C

%D8%AC%D8%B9%D8%A8%D9%87%20%D9%81%DB%8C%D9%88%D8%B2%20%D9%87%D8%A7%20-%20%D9%86%D8%B5%D8%A8%20%D9%88%20%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C



جعبه فیوز ها - نصب و ویژگی

جعبه فیوز ها - نصب و ویژگی
طریقه نصب و سربندی سیم ها در جعبه فیوز با فیوزهای مینیاتوری و فیوزهای محافظ جان در این آموزش تقدیم شما می گردد.
 
 
جعبه فیوز
جعبه فیوز یا تابلو برق انتهای یا تابلو برق واحدها هر سه اسم هایی هستند که برای جعبه فیوز بکار می روند، جعبه فیوز از قسمت های مهم در برق ساختمان است که در داخل هر واحد ساختمانی و معمولاً در ورودی واحد نصب می شود، سرخط تمام مصرف کننده های یک واحد مسکونی از آن تغذیه می شود، و در نقشه های برق ساختمان آن را با علامت اختصاری DP نشان می دهند.
 
تا چند سال قبل در ساختمان های مسکونی خبری از جعبه فیوز نبود و به روش جعبه تقسیم سیمکشی منازل انجام می شد. ولی از آنجا که جعبه فیوز مزیت های زیادی را با خود آورد. استفاده از آن فراگیر و حتی مقررات برق ساختمان استفاده از آن را الزامی کرد. بزرگترین مزیت جعبه فیوز این است که در صورت ایجاد مشکل در یک سرخط، تنها آن مسیر از مدار خارج می شود و برق بقیه مسیرها قطع نمی شود.
 
از آنجایی که سر خط همه مصرف کننده ها به آن منتهی می شود. پس این قسمت تامین کننده ی برق تمام اجزای یک واحد مسکونی است. برق ورودی به جعبه فیوز  توسط یک کابل ۳ در ۴ -برای کنتورهای ۲۵ آمپر- یا یک کابل ۳ در ۶ -برای کنتورهای ۳۲ آمپر- از تابلو کنتور اصلی تامین می شود.
 
وقتی گفته می شود که یک جعبه فیوز هشت تایی است، یعنی این جعبه فیوز گنجانیش نصب ۸ فیوز مینیاتوری را دارد. جعبه فیوزها در هر سایزی که بخواهید در بازار موجودند، ولی در برق ساختمان بیشتر از نوع ۸ تایی تا ۱۲ تایی استفاده می‌شود.
 
انواع فیوز در برق ساختمان :
قبل از این که به سراغ جعبه فیوز و نقشه سیم کشی آن برویم باید فیوزها را بشناسیم :
 
فیوز : فیوزها انواع مختلفی دارند ولی در برق ساختمان بیشتر با نوع فشنگی ، اتوماتیک، مینیاتوری و محافظ جان سروکار داریم، پس به توضیح این موارد بسنده می کنیم.
 
فیوزهای مینیاتوری، فشنگی و اتوماتیک (آلفا) : این سه مدل از فیوزها مدارات برق را در مقابل اتصال کوتاه ( یعنی برخورد سیم فاز با نول ) و اضافه بار ( یعنی کشیدن جریانی بیشتر از جریان نوشته شده روی فیوز ) محافظت می کنند. فقط یک ورودی و یک خروجی دارند و در مسیر سیم فاز قرار می گیرند، پس می توان گفت که به صورت سری در مدارهای برق ساختمان قرار می گیرند.
در تصویر پایین یک مدل فیوز فشنگی به همراه پایه آن را مشاهده می کنید. این فیوزها از سه قسمت تشکیل شده اند. مغزی، کلاهک و پایه فیوز. که مغزی روی پایه فیوز قرار می گیرد و کلاهک روی مغزی قرار می گیرد.
در صورتی که این فیوز عمل کند، باید مغزی آن دور انداخته شود. چون مغزی فیوز فشنگی یکبار مصرف است. برای تعویض مغزی باید کلاهک روی آن را در خلاف جهت عقربه های ساعت بچرخانید و مغزی را بیرون آورده و تعویض کنید.
 
فیوز فشنگی
 
و در تصویر پایین فیوزهای اتوماتیک یا آلفا را مشاهده می کنید. برخلاف فیوزهای قبلی که یکبار مصرف هستند، این فیوزها اگر عمل کنند، کافیست چند ثانیه صبر کنید تا خنک شوند و سپس دکمه مشکی که روی آن قرار گرفته را دوباره فشار دهید تا اتصال برقرار شود. دکمه قرمز رنگ هم به این خاطر است که بتوانید به صورت دستی فیوز را قطع کنید.
این فیوزها هم مانند فیوزهای قبلی روی یک پایه بسته می شوند.
 
فیوز اتوماتیک
 
و در پایین تصویر یک فیوز مینیاتوری را مشاهده می کنید. فیوزهای مینیاتوری پرکاربردترین فیوزها در برق ساختمان هستند.
این فیوزها از لحاظ سرعت کار به چند دسته تقسیم می شوند. که با حروف اختصاری که روی آن درج می‌شود مشخص می‌شوند. این حروف عبارتند از:
 
نوع A : تندکار
نوع B : تقریبا تندکار
نوع C : متوسط
نوع D : کندکار
ما در برق ساختمان فقط با نوع B و C سروکار داریم که نوع B برای سرخط روشنایی ها و نوع C برای سرخط پریزها استفاده می‌شود. تا قبل از این برقکارها همه فیوزهای یک ساختمان را از نوع C انتخاب می کردند ولی در ویراش جدید مبحث ۱۳ مقررات ملی برق ساختمان تاکید شده است که باید برای روشنایی ها از نوع B و برای پریزها از نوع C استفاده گردد.
به فیوز زیر نگاه کنید، روی آن کلمه C25 درج شده است، یعنی این فیوز از نوع C است.
 
 
فیوز مینیاتوری
 
نقشه سیمکشی و سربندی جعبه فیوز :
نقشه نصب فیوزهای مینیاتوری در تصویر زیر آمده است. نقشه فیوزهای فشنگی و فیوزهای اتوماتیک هم دقیقاً به همین شکل  است.
 
 
 
نقشه جعبه فیوز
 
به خاطر شلوغ نشدن نقشه بالا ادامه سیم ارت رسم نشده است. کافی است تمام سیم های ارتی که به داخل جعبه فیوز می آید را با شمش ارت -شینه ارت- به سیم ارت اصلی وصل کنید.
 
نکته: ورودی و خروجی در کلیدهای مینیاتوری مهم نیست، یعنی مهم نیست که ورودی از بالای فیوز باشد یا از پایین. ولی در استانداردهای برق ساختمان آمده است که ورودی را از بالای کلید مینیاتوری و خروجی از پایین فیوز باشد.
 
محافظ جان : فیوز یا همان کلید محافظ جان که کم کم دارد جای خود را در برق ساختمان باز می کند، علاوه بر اضافه بار و اتصال کوتاه، می تواند از برق گرفتگی، شوک الکتریکی، جریان نشتی و افزایش ولتاژ هم از مدار شما محافظت کند.
 
این فیوز ها ۲ ورودی و ۲ خروجی دارند. چون علاوه بر سیم فاز، سیم نول هم به فیوز محافظ جان وصل می شود. نقشه نصب فیوز محافظ جان در پایین رسم شده است.
 
نقشه فیوز محافظ جان
 
می بینید که فاز و نول از قسمت بالای کلید محافظ جان وارد شده و از قسمت پایین خارج می شود. ولی برای فیوزهای مینیاتوری و فشنگی اینکه ورودی از بالا باشد یا پایین، مهم نیست.
 
نکته: در مقررات جدید مبحث ۱۳ آمده است که نصب یک عدد فیوز اصلی، قبل از کلید محافظ جان الزامی است. یعنی در تصویر بالا بایستی یک عدد فیوز مینیاتوری ۳۲ آمپر قبل از محافظ جان نصب شود.
 
 
 
حال به سراغ این موضوع می رویم که، ظرفیت فیوزهایی که در جعبه فیوز استفاده می کنیم، چقدر باید باشد؟ یا فیوزهای جعبه فیوز باید چند آمپر باشند؟
 
برای سرخط روشنایی ها از فیوز ۱۰ آمپر نوع B استفاده کنید. (B10)
برای سرخط پریز های آشپزخانه از فیوز ۱۶ آمپر نوع C استفاده کنید. (C16)
برای سرخط پریزهای پذیرایی و اتاق خواب از فیوز ۱۶ آمپر نوع C استفاده کنید. (C16)
برای فیوز اصلی از نوع ۲۵ یا ۳۲ آمپر -بسته به آمپراژ کنتور- استفاده کنید. فیوز اصلی هم می تواند نوع B و هم می تواند نوع C انتخاب شود. ولی بهتر است که نوع B انتخاب شود زیرا معمولاً در کنتورهای برق از فیوزهای نوع C استفاده می‌شود، و بهتر است که فیوز پایین دست آن (یعنی همان فیوز اصلی داخل جعبه فیوز) از نوع B انتخاب شود تا در صورت بروز اتصالی، اول فیوز داخل جعبه فیوز بپرد.
کلید محافظ جان باید با فیوز اصلی هم آمپر باشند. یعنی اگر فیوز اصلی ۳۲ آمپر است، محافظ جان هم باید ۳۲ آمپر باشد.
برای سرخط کولر آبی از فیوز ۱۶ آمپر نوع C استفاده کنید. (C16)